Op zoek naar een nieuwe mountainbike? Dan lijkt alles “long, slack and low”. Maar is dat ook beter voor iedere rijder? Mountainbike geometrie blijft evolueren. De XC mountainbikes van nu zijn een stuk capabeler op de downhills dan een All-Mountain bike van 10 jaar geleden.

Het begrijpen van de geometrie is essentieel. Elk element van de mountainbike geometrie draagt bij aan de rijervaring en prestaties van de bike op verschillende terreinen. Laten we de belangrijkste termen van mountainbikegeometrie eens uitleggen. We beginnen bij Stack en Reach (goede waarden om mee te vergelijken) en nemen daarna alle termen alfabetisch door.

Stack

De stack verwijst naar de verticale afstand tussen de trapas (het midden van de pedaalas) en de bovenkant van de balhoofdbuis. Het geeft de totale hoogte van de voorkant van de fiets aan.

Invloed op de bike handling
Een hogere stack biedt over het algemeen een meer rechtopstaande rijpositie, wat het comfort en zicht op de trail kan verbeteren. Maar rij je niet altijd heel steil terrein dan wil je misschien iets dieper zitten om alsnog aggressief te kunnen rijden.

Reach

Reach is een denkbeeldige lijn van de horizontale afstand tussen de trapas en het midden van de balhoofdbuis. Het bepaalt hoe uitgerekt of compact de rijpositie van de mountainbiker is.

Invloed op de bike handling
Langere reach draagt bij aan een meer uitgestrekte rijpositie. Dit kan de stabiliteit bij hogere snelheden en afdalingen verbeteren, maar kan de behendigheid in krappe bochten verminderen. Kortere reaches bieden vaak een meer wendbaar en responsief gevoel.
Wat gebeurt er bij een té lange reach? Dan voel je je te veel uitgestrekt en voorovergebogen.
Wat gebeurt er bij een té korte reach? Dan zit je overdreven rechtop en vermindert je balans op de fiets.

Lees hier meer over de Stack/Reach ratio. En wat dat cijfer te verteld.

Achtervork lengte

De lengte van de achtervork is de afstand tussen de trapas en de achterwielas.

Invloed op de bike handling
Een korte achtervork betekent dat je achterwiel dichterbij je zwaartepunt (“Center of Mass”) zit. Het verbetert vaak de wendbaarheid en speelsheid van de fiets én manuals en wheelies zijn iets gemakkelijker, omdat je hiermee je voorwiel wat makkelijker van de grond krijgt.
Langere achtervorken bieden stabiliteit ten koste van wendbaarheid.
Overall wil je een wielbasis die goed bij je lengte en rijstijl past. Een korte achtervork zal ook een gemiddeld iets kortere wielbasis betekenen.

Balhoofdhoek

De hoek van de balhoofdbuis is de hoek tussen de balhoofdbuis en een denkbeeldige lijn loodrecht op de grond.

Invloed op de bike handling
De hoek van het balhoofd heeft een aanzienlijke invloed op de stuur- en rijeigenschappen van je mountainbike. Steilere hoeken zijn over het algemeen responsiever en wendbaarder in krappe bochten. En flauwere hoeken bieden meer stabiliteit bij hoge snelheden en afdalingen. Downhillbikes zitten rond de 62 graden. Maar die voelen “langzaam” aan met sturen op lage snelheid en al helemaal bij het klimmen in technisch terrein.

Je eigen pagina op Trail-addicts, dat kan! En het is gratis

Beheer je een bikepark, heb je een mountainbike gids bedrijf of heb je een prachtige reis gemaakt? Stuur ons jouw verhaal en krijg je eigen volledig gratis pagina op onze website!

Balhoofdbuis lengte

De lengte van de balhoofdbuis meet waar de voorvork-stuurbuis het frame ingaat en weer uitgaat.

Invloed op de bike handling
Langere balhoofdbuizen zorgen over het algemeen voor een iets hogere stack. Gewoonlijk heeft iedere opvolgende maat van een fietsmodel een iets langere balhoofdbuis. Maar Stack is een betere uitgangswaarde om verschillende fietsen mee te vergelijken.

Bottombracket Drop

De Bottombracket Drop (ofwel BB Drop) verwijst naar de verticale afstand tussen de wielassen en de trapas. Oftewel: het verschil in hoogte van de trapas tot de grond in vergelijking tot de hoogte van de wielassen tot de grond.

Invloed op de bike handling
BB Drop beïnvloedt het zwaartepunt van de fiets. Lagere bottombracket drops kunnen de stabiliteit verbeteren, maar vergroten het risico op pedal strikes tegen rotsen/wortels in technisch terrein.

Bottombracket Hoogte

De Bottombracket Hoogte is de afstand van de grond tot de trapas.

Invloed op de bike handling
De Bottombracket Hoogte heeft invloed op de “bodemvrijheid” en kan de stabiliteit en handling van een fiets beïnvloeden. Lagere BB-hoogtes voelen misschien stabieler aan, maar zijn kwetsbaarder voor obstakels in het terrein.

Effectieve Bovenbuislengte

De lengte van de bovenbuis meet de horizontale afstand tussen de balhoofdbuis en de zitbuis, dus niet de daadwerkelijke lengte van de bovenbuis zelf. Het heeft invloed op de algemene bikefit, maar Reach is een betere vergelijking tussen verschillende fietsmodellen.

Invloed op de bike handling
Langere bovenbuizen kunnen zorgen voor een meer uitgestrekte rijpositie en mogelijk stabiliteit bij hoge snelheden vergroten. Kortere bovenbuizen kunnen de wendbaarheid vergroten, maar kunnen wat “benauwd” voelen voor langere rijders.

Front Center

Front Center meet de horizontale afstand tussen de trapas en de voorwielas.

Invloed op de bike handling
Langere front centers vergroten de stabiliteit bij hogere snelheden, maar kunnen de wendbaarheid verminderen. Kortere front centers voelen mogelijk wendbaarder aan, maar kunnen stabiliteit op hoge snelheden opofferen. Gewichtsverdeling is voornamelijk belangrijk. Een lang front center vraagt om een wat agressievere (= meer naar voren) rijhouding om grip te houden op je voorwiel.

Rake (fork offset)

Rake is een andere benaming voor de offset van de voorvork. Er zijn verschillende varianten tussen de 36 en 51 mm. Dit is dus de afstand van de dropouts van de as tot de vorkpoot.

Invloed op de bike handling
Samen met de Balhoofdhoek en Fork Offset bepaalt het je Trail.

Standover hoogte

Standover hoogte is de afstand van de grond tot de bovenbuis.

Invloed op de bike handling
Het bepaalt hoe prettig een rijder over de fiets kan staan wanneer je op de grond staat met de fiets tussen je benen. Lagere standover hoogtes bieden meer ruimte en kunnen het vertrouwen geven dat je gemakkelijk van de fiets kunt afstappen in spannende momenten, maar het heeft minimaal effect op de handling.

Trail

Ja, “Trail” is ook een geometrieterm en niet te verwarren met dat pad waar je op rijdt.
Trail is de afstand tussen het contactpunt van het voorwiel met de grond en de as van de balhoofdbuis.

Invloed op de bike handling
Meer trail verbetert de stabiliteit maar kan de wendbaarheid verminderen (“stuurt slomer”). Minder trail biedt meer responsieve handling maar kan minder stabiel aanvoelen, vooral bij hogere snelheden.

Wielbasis

Wielbasis is de afstand tussen de voor- en achterwielassen.

Invloed op de bike handling
Langere wielbases bieden stabiliteit en controle bij hogere snelheden en afdalingen, maar kunnen minder wendbaar aanvoelen in krappe bochten. Kortere wielbases zijn vaak wendbaarder maar kunnen minder stabiel zijn bij hoge snelheden. Wanneer je een behoorlijk lange wielbasis hebt zul je ook een flauwe Balhoofdhoek hebben, een langere Trail en een langere Achtervorklengte. En dus ook een lang Front Center. Heb je een gemiddelde wielbasis, maar wel een lang Front Center, dan is je mountainbike ook iets minder in balans.

Zitbuis lengte

De lengte van de zitbuis is de afstand vanaf het midden van de trapas tot de bovenkant van de zitbuis. Hoewel dit vroeger vaak JUIST de aanduiding van een framemaat was, heeft het feitelijk helemaal geen invloed op de bikefit.

Invloed op de bike handling
De lengte van de zitbuis bepaalt hoe hoog of laag het zadel kan worden gemonteerd (oftewel: hoe diep de zadelpen / dropperpost in het frame past). Verder heeft het geen effect op bike handling.

Zitbuis hoek

De hoek van de zitbuis is de hoek tussen de zitbuis en een denkbeeldige horizontale lijn vanaf de trapas.

Invloed op de bike handling
Een trend is een steeds steilere zithoek. Dat kan de klimefficiëntie verbeteren doordat het gewicht van de rijder meer direct boven de pedalen komt. En met de slacke balhoofdhoek is het met steile en technische klimmen belangrijk om genoeg grip op het voorwiel te houden. Geen steile zitbuishoek? Dan heeft het naar voren schuiven van je zadel op zadelrails hetzelfde effect.

Naast deze geometrietermen, die een vast gegeven zijn van hoe je frame is opgebouwd, zijn er ook een paar makkelijk aan te passen onderdelen. Hiermee kun je je bikefit snel aanpassen voor een andere rij-ervaring.

Stuurpenlengte

Stuurpenlengte is de afstand van het midden van het stuur tot de balhoofdbuis.

Invloed op de bike handling
Langere stuurpennen kunnen meer stabiliteit bieden maar kunnen de fiets minder responsief maken. Kortere stuurpennen verhogen de responsiviteit maar verminderen de stabiliteit bij hoge snelheden.

en het comfort van de rijder maar heeft minimaal effect op de fietsbehandeling.

Stuurbreedte

Stuurbreedte is de afstand tussen de uiteinden van het stuur.

Invloed op de bike handling
Bredere sturen kunnen de controle en stabiliteit verbeteren, maar kunnen minder wendbaar aanvoelen in nauwe ruimtes. Smallere sturen bieden meer wendbaarheid maar kunnen de stabiliteit beïnvloeden. Je ziet dat veel standaard sturen tegenwoordig zo’n 800 mm breed zijn. Veel pro-enduro rijders rijden echter niet met een breder stuur dan 760 mm. Zeker kleinere rijders beperken zichzelf door een te breed stuur. Daardoor zit je snel aan de grens van hoe ver je jezelf kunt strekken.

Cranklengte

Cranklengte meet de afstand van het midden van de trapas tot het pedaal.

Invloed op de bike handling
Cranklengte beïnvloedt de trapefficiëntie. Daar valt een heel eigen verhaal aan te wijden en komen we later op terug.

Samenvattend

Wat zijn de belangrijkste geometrietermen die een significante invloed hebben op de rijderspositie, stuurgedrag en bochtentechniek?

Rijderspositie:

1. Stack:
   Bepaalt de hoogte van het stuur en beïnvloedt de rechtopstaande positie van de rijder.
2. Reach:
   Definieert de horizontale afstand tot het stuur en beïnvloedt de uitgestrektheid van de rijpositie.
3. Zitbuishoek:
   Impact op de zithouding en kan de trapefficiëntie beïnvloeden.

Stuurgedrag:

1. Balhoofdhoek:
   Cruciaal voor de stuurrespons en wendbaarheid van de fiets.
2. Trail:
   Heeft een grote invloed op de stuurresponsiviteit en stabiliteit tijdens het sturen.
3. Fork Offset:
   Beïnvloedt de trail en heeft invloed op de stabiliteit en wendbaarheid.

Bochtentechniek:

1. Achtervork lengte:
   Impact op de wendbaarheid en reactievermogen van de fiets in bochten.
2. Wielbasis:
   Lange wielbasis biedt stabiliteit, terwijl een kortere wielbasis wendbaarheid kan vergroten in bochten.
3. Bottombracket Drop:
   Lage BB Drop kan stabiliteit in bochten vergroten.